Dit plan moet de Brusselse taxisector hervormen

Voor verhuurdiensten van voertuigen met bestuurder (VVB) en klassieke taxi’s in Brussel gaan dezelfde regels gelden. Dit is een van de veranderingen die volgens het nieuwe taxiplan van minister-president Rudi Vervoort doorgevoerd moet worden. Taxiplatformen zoals Uber zullen worden gereglementeerd. 

Na maanden wachten heeft de Brusselse minister-president zijn taxiplan klaar. De Brusselse taxidiensten worden beschouwd als een dienst van openbaar nut. De diensten moeten echter worden ontwikkeld ten behoeve van de gebruikers, hun comfort en de service die hen wordt geboden. Het plan van Vervoort zal nog besproken worden met de taxisector. Vervolgens moet het goedgekeurd worden door de regering en nadien kan het naar het parlement voor goedkeuring.

De verbetering van de dienstverlening aan de gebruikers is het hoofddoel van de hervorming van de taximarkt. Zo moet er sprake zijn van een grotere prijstransparantie en meer zekerheid. Om de veiligheid van de gebruikers te vergroten worden de toelatingsregels voor VVB- en taxichauffeurs geharmoniseerd. Dit zou ook zorgen voor meer betrouwbaarheid van de VVB-chauffeurs.

Gemeenschappelijk statuut

Volgens het plan wordt de sector van het bezoldigd personenvervoer één op basis van een gemeenschappelijk statuut. Hierin zijn identieke exploitatievoorwaarden voor de exploitanten en de chauffeurs vastgelegd. Het gemeenschappelijke statuut zal wel twee grote subcategorieën kennen, namelijk standplaatstaxi’s en straattaxi’s. Net zoals in het Vlaamse decreet van 29 maart 2019 wordt de sector ook georganiseerd onder één gemeenschappelijke noemer en wil Vervoort wil ook naar één basisstatuut voor taxi- en Uberchauffeurs. De statuten voor Uber-chauffeurs en de klassieke taxichauffeurs worden daarom gelijkgetrokken.

Taxiplatformen gereglementeerd

De taxiplatformen worden daarbij wel gereglementeerd. Zo moeten ook zij over een vergunning beschikken om hun diensten aan te kunnen bieden en moeten ze een administratieve zetel hebben in België. Ook moet er een register van de chauffeurs, wagens en trajecten worden bijgehouden en mogen platforms geen enkele exclusiviteitsregel opleggen aan hun chauffeurs.

Verder moeten taxiplatformen transparant zijn over de kosten die ze aanrekenen aan de vergunninghouders of chauffeurs en moet elke wijziging van de kosten of commissie door hen erkend worden. Als hier niet aan wordt voldaan, kunnen sancties opgelegd worden als de intrekking van de erkenning en in tweede instantie een verbod om op het grondgebied van het gewest actief te zijn.

Aan het welzijn van de chauffeur gedacht

Met het nieuwe taxiplan kunnen ook klantevaluaties uitgevoerd worden door de chauffeurs, en omgekeerd. Dit is nu al het geval in taxiapps. Verder zal het gebruik van een huurforfait – het tegen een vast bedrag ter beschikking stellen van een voertuig aan een chauffeur – wordt verboden voor exploitanten. Hierop zal nauwlettend toegezien worden. Het niet naleven van deze voorwaarde wordt bestraft met de intrekking van de vergunning.

Een andere regeling is dat de kandidaat-aanvrager van een exploitatievergunning verplicht wordt om een chauffeur voltijds in dienst te nemen. Daarbij wordt ook aan het welzijn van de chauffeur gedacht. Zo moeten de chauffeurs de wettelijke rijtijden respecteren. Bedrijven die zich daar niet aan houden, riskeren een verbod om nog in Brussel te opereren.

Wildgroei aan taxi’s verminderen

Dat er  2.457 taxi’s rondrijden in Brussel – 1.261 taxivoertuigen en 1.196 VVB-voertuigen – komt mede door de wildgroei van Uber- en Heetch-chauffeurs. Die leidt immers tot teveel concurrentie, die ten koste gaat van de kwaliteit, de veiligheid en de rendabiliteit van de diensten. Een nieuwe numerus clausus (maximerking van het aantal toegelaten voertuigen) kan het geschikte instrument zijn om een verzadiging van operatoren te vermijden.

Een dergelijk systeem maakt het bovendien mogelijk om het stationeren van taxi’s op de weg onder controle te houden en kan vermijden dat te veel rondrijdende voertuigen zorgen voor verkeersoverlast. Om de doeltreffendheid van de numerus clausus te garanderen, ziet het voorstel er bovendien op toe dat oneerlijke concurrentie door operatoren die vanaf Brussels grondgebied diensten aanbieden zonder aan de Brusselse wetgeving te voldoen, bestreden wordt.

Tarieven voor taxidiensten reguleren

De regering blijft ook met het nieuwe taxiplan bevoegd om de tarieven voor taxidiensten te reguleren en vast te stellen. Het Gewest bepaalt een minimumprijs in overleg met alle belanghebbenden, die afhankelijk van de operator kan schommelen in lijn met het eigen prijsbeleid. In de ontwerphervorming worden twee soorten tarieven toegestaan: een vast tarief bij het instappen op de openbare weg voor standplaatstaxi’s en een dynamisch tarief bij reservering vooraf voor straattaxi’s en standplaatstaxi’s.

De tarieven moeten vóór de aanvraag of bestelling van de rit op transparante wijze aan de potentiële klant worden gedeeld. Dit is een maatregel die past in het algemene mobiliteitsbeleid van de Regering. Daarbij neemt Vervoort ook een maatregel om de klassieke taxi’s te beschermen. Uber en Heetch mogen namelijk wel variabele tarieven blijven gebruiken, maar deze mogen niet lager dan een minimumtarief zijn.

Onverwachte controles

In de toekomst zullen ook exploitanten niet langer worden gevraagd om de twee jaar het bewijs te leveren dat ze nog steeds voldoen aan de voorwaarden om een exploitatievergunning te krijgen. Daardoor vallen er voor hen heel wat administratieve verplichtingen weg. Er zullen wel onverwachte controles plaatsvinden, die moeten zorgen voor een grotere efficiëntie. Deze zijn vooral bedoeld om in de veiligheid van de klanten te voorzien.

In de nieuwe ordonnantie worden niet langer de termijnen waarbinnen de hernieuwingsaanvraag voor de exploitatievergunning moet worden ingediend aangegeven. Voortaan is het de Regering die deze termijnen vastlegt, zodat ze kunnen worden afgestemd op de praktijk.