Taalkennis struikelblok voor werken Oekraïense vluchtelingen in taxisector
Oekraïense vluchtelingen kunnen vanaf dag één dat ze in België aankomen aan het werk, zo heeft de Europese Unie beslist. De taxisector wil de vluchtelingen graag werk bieden maar loopt wel tegen praktische problemen aan, zoals de taalkennis die nodig is om klanten van dienst te kunnen zijn.
De bevoegde Europese ministers beslisten donderdag dat er een automatisch beschermingsstatuut komt voor Oekraïners die vluchten voor de oorlog. De EU laat daarmee voor de eerste keer een richtlijn in werking treden die al twintig jaar bestaat. Hierdoor moeten ze de normale asielprocedure niet doorlopen en kunnen ze vanaf dag één aan het werk. Met de ‘tijdelijke beschermingsstatus’ krijgen ze gedurende minstens één jaar dezelfde rechten als erkende vluchtelingen. Dat betekent recht op opvang, sociale steun, gezondheidszorg, arbeid en opleiding.
“Oorlogsvluchtelingen kunnen dus onmiddellijk aan de slag als werknemer zonder de noodzaak om een arbeidskaart aan te vragen, mits ze een beroepskaart als zelfstandige aanvragen”, zegt Danny Van Assche van Unizo. “Een goede zaak, want wie werkt maakt beter deel uit van ons sociaal weefsel en kan beter voorzien in eigen welvaart en toekomst. Bovendien zijn heel wat mogelijkheden om deze vluchtelingen ook echt werk aan te kunnen bieden. De EU nam donderdag een grote en unieke stap. Waarom niet verder gaan en deze maatregel toepassen voor iedereen die legaal op ons grondgebied verblijft? Ook wie hier tijdelijk is, moet onmiddellijk aan het werk kunnen. Het zou de administratieve rompslomp en frustraties voor een groot deel oplossen en geeft mensen kans op een meer welvaart.”
Snelcursus Nederlands nodig
UNIZO tevreden met snelle Europese beslissing over beschermingsstatuut. Maar in welke mate biedt het de taxisector kansen om mensen die uit Oekraïne vluchten hier aan het werk te zetten? De wil is er zeker, maar het kan niet zomaar. Oekraïense vluchtelingen die ervaring hebben als taxichauffeur, zouden op korte termijn kunnen ingeschakeld worden in ons land. Dat vindt alvast taxifederatie GTL.
“Zeker als er een relance komt in de taxisector gaan we die mensen hard nodig hebben”, zegt Pierre Steenberghen, voorzitter van GTL. “We hebben die in Vlaanderen nodig. Met een snelcursus Nederlands kunnen ze in weinig tijd wel leren wat ze moeten kennen om chauffeur te zijn.” Volgens GTL zullen ze echter geen bestuurderspas krijgen. “Ze kunnen die niet krijgen omdat ze een taalattest moeten binnen brengen.”
Momenteel bestaan er volgens GTL geen aangepaste testen op maat van taxichauffeurs bij de Agentschappen die attesten afleveren. “De huidige taaleisen zijn niet realistisch”, zegt Steenberghen. “De eisen zijn voor velen te hoog, niet aangepast aan wat een taxichauffeur effectief nodig heeft om zijn werk te kunnen doen. Voor Oekraïense vluchtelingen die in de taxisector willen werken, bijvoorbeeld omdat ze dit werk in Oekraïne al deden, is dit uiteraard een probleem. Dat is een grote drempel om deze mensen aan te werven. Een aanpassing van de taaleisen en van de taaltesten voor het verkrijgen en behouden van de bestuurderspas ligt al maanden op de regeringstafel. Jammer dat er geen oplossing voor is. Ik hoop dat er snel werk van wordt gemaakt om de taalattestering aan te passen.”
Andere functies in taxibedrijven
De Antwerpse Provinciale Taxi Unie ziet kansen voor Oekraïense vluchtelingen, maar plaatst ook een kanttekening. Koen Van Oorschot, tevens zaakvoerder van Antwerp Tax. “Jazeker, indien zij voldoen aan de voorwaarden. De kennis van het Nederlands inclusief. Een basiskennis van het Nederlands in onze sector is absoluut noodzakelijk. Hiervan zijn wij overtuigd.”
Volgens Van Oorschot zouden de Oekraïense vluchtelingen ook voor andere functies in het taxibedrijf kunnen worden ingezet, waar de kennis van het Nederlands minder noodzakelijk is. “Denk aan de onderhoudsdienst, het reinigen, wassen en tanken van voertuigen, het uitvoeren van technische controles, bandenwissels en het transport van voertuigen naar de garages”, zegt hij.
Verlichting van taaleisen
Van Oorschot vindt het taalniveau dat de Vlaamse regering vooropstelt een beetje te hoog en is van mening dat het moet bijgesteld worden. GTL, alsook organisaties uit andere sectoren, pleiten wel voor een verlichting van de eisen qua attesteren van de taalkennis Nederlands en voor een vlotte inschakeling op de Belgische arbeidsmarkt.
Andere taximaatschappijen laten weten dat het taalniveau toch doorslaggevend is. “We kunnen deze groep op korte termijn niet inschakelen wegens de voorwaarden voor het bekomen van een bestuurderspas”, zegt Gianni Vervaeke van de Vlaamse Taxi Centrale (VTC taxi). Een ander middelgroot Antwerps taxibedrijf laat weten dat ze amper kunnen overleven en dat ze niet de middelen hebben om Oekraïners aan te werven.
