Annelies Smolders

Slaapexperte Annelies Smolders: “houd rekening met het bioritme van shiftwerkers”

Annelies Smolders

Planners van taxibedrijven houden het best rekening met het bioritme van taxichauffeurs. Dat zegt slaapcoach Annelies Smolders van Huis Midori in Hasselt en eveneens het gezicht achter de online slaaptraining van Start to Sleep. Ze begeleidt onder meer ook taxichauffeurs met hun slaapproblemen. Veel shift- en nachtwerkers hebben een wisselend slaappatroon, waardoor ze sneller last hebben van slaapklachten dan anderen. Volgens Smolders kan lichttherapie met een zogenaamde lichtbril de situatie verbeteren.

Waarom hebben nachtwerkers het eigenlijk zo moeilijk?

“’Tijdens de nacht willen we slapen. Dan maken we slaaphormonen aan en heeft ons lichaam een lagere temperatuur. Overdag maken we daghormonen aan, zijn we alerter en hebben we een hogere temperatuur. Als je tijdens de nacht gaat werken, gaat dat altijd wel botsen. Mensen die in shiften werken – op ongewone uren dus – ondervinden weerslagproblemen: ze zijn meer vermoeid, hebben meer mentale en fysieke klachten. Dat is nu eenmaal zo.”

Toch bestaan er wel degelijk ochtend- en avondmensen. Hoe zit dat?

“De meeste mensen zijn neutraal en zijn tegen de avond slaperig. Het lukt hen om op te staan tussen 6 en 7 uur ’s morgens. Er zijn uitzonderingen. Ochtendtypes kunnen niet lang slapen. Die worden altijd op hetzelfde moment wakker. Als die gewerkt hebben tot 2 uur ‘s nachts dan worden die toch wakker op hun vast opstaanuur. Ongeacht wat die maar geslapen hebben. Zo bouwen die een slaaptekort op. ’s Avonds zijn de ochtendtypes dan ook vroeg moe. Ze hebben een gevoelig bioritme. Ochtendtypes kunnen tijdens de nacht moeilijker werken. Ze zullen hun job ’s avonds en ’s nachts niet goed kunnen volhouden. Die zijn niet goed op late uren. Ze worden meer ziek en maken veel meer fouten. Houd daar rekening mee in de planning. Laat die mensen om 4 à 5 uur ’s ochtends werken. Dan zijn die op hun beste.”

En dan zijn er nog de avondtypes.

“Dat is inderdaad het spiegelbeeld van een ochtendtype. Die zijn pas heel laat moe te krijgen. Die werken best avonds en ’s nachts. Dan hebben ze hun beste momenten. Ze doen veel nacht- en shiftwerk. Ze kunnen goed op ongewone uren slapen. Ze kunnen vlot overdag een dutje doen. Na een nachtshift leggen ze zich neer en slapen meteen door tot de middag. Laat ochtend- en avondtypes elkaar aanvullen.  Dan heb je een team.”

Veel shiftwerkers worden gehinderd door zowel het donker als het licht. Een oplossing, zegt u, is lichttherapie. Hoe werkt dat?

“Eigenlijk is lichttherapie simpelweg de blootstelling aan een grote hoeveelheid licht. Om dit op een gecontroleerde en veilige manier te doen werken we met een speciale lichtbril die een krachtig blauw licht produceert met een sterkte vergelijkbaar met 9.000 à 10.000 lux wit licht.”

Waarom zou dat goed zijn voor nachtwerkers?

“Wie aan een nachtshift begint, kan bijvoorbeeld een half uur een lichtbril opzetten. Het brein denkt dan dat het dag is. Dat is handig voor een avondtype dat aan de nachtpost wil beginnen. Als je het opzet, maak je de komende uren geen slaperigheid aan. Het is een vervanging van een dutje. Een avondtype dat vroeg moet opstaan, kan eveneens de lichtbril opzetten. Dan kan je makkelijker wakker worden. Licht is de grootste vijand van slaap. Het licht maakt je wakker en gaat vermoeidheid en slaperigheid tegen.”

De therapie kan mensen ook helpen die na een nachtshift willen gaan slapen. Hoe zit dat?

“Dan zet je een half uur voor je gaat slapen een bril met oranje glazen op. Die blokkeert het licht en lokt een slaaphormoon uit.”

Annelies, kan je nog iets over jezelf vertellen?

“Ik ben het gezicht achter de online slaaptraining van Start to Sleep. Met meer dan 25 jaar ervaring op de teller hielp ik duizenden mensen met slaapklachten beter slapen. Het begon allemaal in mijn groepspraktijk Huis Midori, waar ik als psycholoog en psychotherapeut regelmatig in contact kwam met patiënten die moeilijk de slaap konden vatten. Ik ontwikkelde mijn eigen methode op basis van cognitieve gedragstherapie (gct-i/cbt-i) en Acceptance & Commitment Therapy (ACT) om patiënten opnieuw beter te leren slapen. De methode krijg je aangeboden via de Start to Sleep-applicatie. Omdat iedereen wel eens te maken krijgt met slaapklachten en velen niet weten hoe ze hiermee om moeten gaan besloot ik om ook een boek te schrijven. In Start to Sleep: leer weer slapen zonder medicatie en zonder kopzorgen ontdek je hoe je succesvol je slaapgedrag kan veranderen om beter te leren slapen.”

Auteur: Matthias Vanheerentals

Matthias Vanheerentals is freelance redacteur van TaxiPro.be.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.