TaxiPro jaaroverzicht deel 3: taxiplatforms betreden Vlaamse markt
Naast de opleving van het coronavirus krijgt de taxisector in het laatste kwartaal van het jaar een volgende uitdaging te verwerken: de introductie van Uber en Heetch op de Vlaamse markt. In het derde en laatste deel van het TaxiPro-jaaroverzicht komen ook de implicaties van het taxidecreet 2020 aan bod.
Twee maanden nadat de bestuurderspas verplicht is voor iedere taxichauffeur in Vlaanderen, neemt TaxiPro in een serie artikelen de introductie ervan onder de loep. De nieuwe regel blijkt voor sommige chauffeurs vervelende consequenties te hebben. Zo kunnen bepaalde aantekeningen op het strafblad aanleiding zijn tot weigering van de pas. Dit terwijl de chauffeurs in kwestie de afgelopen jaren mogelijk onafgebroken hebben gereden. Een voorbeeld hiervan is Taxi Kurt uit Ieper, dat om deze reden een chauffeur ziet wegvallen. Door gebrek aan vervanging loopt het bedrijf naar eigen zeggen maandelijks 4.000 euro aan omzet mis.
Dergelijke recettes zijn in september steeds minder wijdverspreid. De gevolgen van de twee coronagolf worden gevoeld in taxiland. De verlenging van het crisisoverbruggingsrecht voor zelfstandige taxichauffeurs komt dan ook als geroepen. Het betreft een soort werkloosheidsuitkering van 1.291,69 euro per maand die zelfstandigen door de coronacrisis moet slepen.
Oktober: luchthavenvervoerders luiden de noodklok
Eddy Vandekerckhove, eigenaar van luchthavenvervoerder Prestige uit Bredene en Luc Heyvaert, van Lumam uit Londerzeel, doen hun beklag over de armoedige situatie in het luchthavenvervoer en het gebrek aan aandacht hiervoor. Beide bedrijven draaien op 10 procent van hun normale omzet en hebben een deel van het wagenpark afgevoerd. Heyvaert brengt het gevoel in de sector pakkend onder woorden: “Wij moeten niet sluiten, maar waar moeten wij naartoe rijden?”
Oktober brengt wel enige verlichting in de lijdensweg van de autocarsector. De voertuigen – veel staan er al vanaf maart werkloos in de loods – worden vanaf 5 oktober ingezet voor versterkingsritten bij De Lijn. Op drukke locaties en tijdens piekuren rijden zij achter de lijnbus aan. In de loop der weken zal het aantal ingezette autocars snel oplopen van 121 naar 420.
Autocarbedrijf Weidel Tours uit Evergem komt nog met het originele initiatief van de corona-testbus. Een autocar die als mobiel testcentrum is ingericht, moet worden ingezet om corona sneltesten af te leggen bij bedrijven. De ondernemers willen hiermee een oplossing bieden voor het dreigende absenteïsme in Belgische bedrijven. Door sneltesten kunnen ook besmette mensen zonder symptomen eruit gehaald worden. Het initiatief zou echter nooit goed van de grond komen wegens kritiek van verschillende zorginstellingen.
De taxisector wordt in oktober nog opgeschud door de introductie van een van de eerste taxiplatformen van het land, Beep. Met Beep wil initiatiefnemer Steve Van Avermaet, tevens zaakvoerder van het Antwerpse taxibedrijf DTM, bekende spelers als Uber en het Franse Heetch een stap voor zetten.
November: de introductie van Uber
Begin november wordt een andere zelfbenoemde tegenstrever van Uber, wave-a-cab, wereldkundig gemaakt. Initiatiefnemers zijn de zaakvoerders van het taxibedrijf Gele taxi uit Hasselt die de laatste weken van het jaar Vlaanderen afreizen om taxibedrijven te strikken voor de dienst. “Alleen door met alle taxibedrijven in Vlaanderen samen te werken kunnen we de concurrentie met Uber aangaan”, zegt initiatiefnemer Wendy Steukers.
Op vier november is dan eindelijk het langverwachte moment aangebroken: Uber maakt zijn komst naar Vlaanderen wereldkundig. De komst van de dienst werd door de taximarkt al verwacht sinds de invoering van het Vlaamse taxidecreet op 1 januari, waardoor de weg was vrijgemaakt voor meer concurrentie. Niet lang na de aankondiging van Uber, maakt ook de Franse app Heetch haar komst naar Vlaanderen wereldkundig.
Beide taxiplatforms gaan in de tweede week van november van start en beperken hun activiteiten in eerste instantie tot Gent, Antwerpen en Leuven. De Vlaamse taxiwereld reageert furieus op de komst van de buitenlandse platforms en is teleurgesteld in de overheid. “Juist in coronatijd zou men de lokale middenstand moeten steunen”, stelt APTU-voorzitter Koen Van Oorschot.
November was ook de maand dat de verplichte koppeling met overheidsdatabase Chiron van kracht werd. Het eerste Vlaamse taxibedrijf dat de koppeling met Chiron maakt, Taxibedrijf ’t Pleintje uit Sint-Niklaas, doet in TaxiPro zijn verhaal. Alhoewel het verbinden met Chiron geen tijdrovende klus is, laat het departement Mobiliteit weten dat een derde van de Vlaamse taxibedrijven nog niet in orde is met de Chiron plicht. Goed nieuws voor deze bedrijven: omdat de privacyprotocollen nog niet uitgewerkt zijn, zullen de politiediensten voorlopig nog niet handhaven.
December: Taxibedrijven besluiten in mineur het coronajaar
De komst van Uber lijkt nog niet tot het door de taxisector gevreesde effect te leiden. Begin december lijkt de interesse van Vlaamse chauffeurs om voor de app te werken gematigd. December, normaal een van de drukkere periodes van het jaar, is symbolisch voor het coronajaar waarbij de pandemie de omzet onderuit haalde. Veel bedrijven zouden in december deze pijn nog eens dubbel voelen. Een aantal betalingsverplichtingen, zoals RSZ en vakantiegeld, waren tot het einde van het jaar uitgesteld. Ondernemers hoopten na een korte coronacrisis op een heropleving van de sector en daardoor nieuwe liquide middelen.
Deze opleving bleef uit waardoor veel bedrijven op dit moment mogelijk op punt van wankelen staan. Het gaat dan volgens betrokkenen in de sector vooral om kleinere taxibedrijven met personeel in dienst. Grotere bedrijven met een gevarieerder takenpakket kunnen mogelijk het hoofd beter boven water houden, terwijl ook zelfstandige ondernemers dankzij de steunmaatregelen van de overheid makkelijker overleven.
Ook de autocarsector loopt op zijn tandvlees, maar blijft positief. De Zigeuner, een van de grootste autocarbedrijven van Vlaanderen, heeft eind december al een nieuwe reisgids uitgebracht voor 2021. “Het zal ooit weer goed komen. Daar doen we met ons personeel en klanten alles aan”, stelt manager Edwig Lox.
Ook Luchthavenvervoerder Huur een Stuur, een zusteronderneming van V-Tax uit Gent, ziet licht aan het einde van de tunnel. Gelijk na het nieuws over het vaccin zag het bedrijf een explosieve stijging van het aantal boekingen. V-Tax greep de coronacrisis overigens aan om haar pakjes-divisie verder uit te breiden. Het stond daarbij niet alleen. Vervoersvakbond BTB-ABVV roemde kort voor de kerstdagen de inventiviteit van taxibedrijven.
Het zijn voortekenen waarmee het jaar misschien toch positief afgesloten kan worden, alhoewel veel bedrijven zich in deze conclusie niet zullen kunnen vinden.
Lees ook de eerste twee delen van ons jaaroverzicht:
